
Çocuklara Yatak Toplama ve Oda Temizliği Eğitimi Nasıl Verilir?
Çocuklar kendi yatak odalarında veya oturma odanızda oyuncaklarla oynamayı çok sever. Ancak pek çoğu genellikle oyuncakları toplamayı ve temizlik yapmayı pek sevmez. Bu nedenle çocukların kendi alanlarını ne zaman düzenlemeye başlayabileceği ve bunun nasıl bir alışkanlığa dönüşebileceği konusundaki sorular ebeveynler tarafından merak edilen sorulardan yalnızca birkaçıdır.
Bütün ev dağınık olduğunda bir yetişkinin hepsini tek seferde temizlemesi dahi oldukça zahmetlidir. Çocuğunuz da odası dağıldığında veya oyuncaklarla dolduğunda bu baskıyı hissedebilir. Dolayısıyla ‘odanı topla' gibi bir ifade özellikle cesaret kırıcıdır. Küçük, ulaşılabilir adımlarla başlamak hem motive edici hem de başarıya kısa sürede ulaşmak için idealdir. Böylece çocuğunuza bir görev verebilir ve başarısıyla tatmin olmayı öğretebilirsiniz. Çünkü bu başlangıç noktası devam etmek için iyi bir motivasyondur.
Küçük yardımlarla başlayarak çocuklara düzenli olmalarını ve odalarını kendi başlarına toplamalarını öğretmek için yazının devamında bulunan yöntem ve ipuçlarına göz atabilirsiniz.
Oyuncak Toplama ve Oda Temizliği Nasıl Öğrenilir?
Çocuklar oyuncaklarla oynarken dünyayı ve kendi becerilerini keşfeder. Çünkü oyun oynamak çocuk gelişimine pek çok katkı sağlayan bir aktivitedir. Çocuklar oyun oynarken farklı birçok oyuncakla vakit geçirerek hayal dünyalarını yansıtırlar fakat bu sürenin sonunda beklediğimiz senaryo dağınık bir odayla karşılaşmaktır. Bu nedenle çocuğun kendi alanını toplaması toplamak, bir çocuğun öğrenmesi gereken bir şeydir. Çocuğunuza neyin nereye ait olduğunu çok net bir şekilde görebilmesi için anlaşılabilir görevler verebilirsiniz. Örneğin: Blok kutusundaki bloklar, sarı kutudaki bebekler ve yeşil saklama kutusundaki arabalar gibi. Bunu göstererek ve ne yaptığınızı adlandırarak başlayabilirsiniz. Çocuğunuzla birlikte etrafı toplarken onunla konuşarak onu bu sürece dahil edebilirsiniz ve o ne yaptığınızı ve neden yaptığınızı anlayabilir. Çocuğunuz biraz daha büyüdüğünde oyuncağını doğru dolaba veya kutuya koymasını isteyebilirsiniz.
Çocukların yaşına göre dağıttıkları alan değişkenlik gösterir, ancak düzenli olmayı oyuncaklarını toplamayı öğrenmekle başlarlar. Yaşları ilerledikçe yaşam alanlarını düzenlemeye kıyafetlerini ve yataklarını toplayarak devam edebilirler.
Yaşa Göre Temizlik ve Oda Düzeni Alışkanlığı Nasıl Kazandırılır?
Dört yaşın altındaki çocuklardan henüz odalarını bağımsız olarak temizlemeleri beklenemez. ancak size yardımcı olabilirler. Çocuklardan temizlik konusunda sadece kendi odaları için değil, oturma odasında veya başka bir alanda da yardım isteyebilirsiniz. Pek çok çocuk ebeveynlerine ya da diğer büyüklerine yardımcı olmayı genellikle eğlenceli bulur. Nasıl yaptığınıza dair onlara fikir verip eğlenceli bir oyun gibi anlatırsanız motive olarak temizliği bir alışkanlığa dönüştürmeleri daha kolay bir hale gelebilir. Çünkü çocuklar çoğu şeyi görerek ve uygulayarak öğrenir. Bu süreçte rol modelleri ise ebeveynleridir.
4 Yaş Altındaki Bir Çocuğun Edinebileceği Temizlik Alışkanlıkları
- Yapboz parçalarını kutuya ve bebekleri sepete koyarak oyuncaklarını toplayabilir ve düzenleyebilir.
- Bitkileri sulayabilir.
- Toz almaya yardımcı olabilir.
- El havlularını katlayabilir.
4-8 Yaş Arası Çocukların Edinebileceği Temizlik Alışkanlıkları
- Yaklaşık dört yaşından itibaren çocuklar küçük işleri kendileri yapabilirler. Altı yaşından itibaren ise kendi odasını temizleyebilir.
- Çocuğunuza her zaman yapabileceği görevler verip sorumluluk almasını sağlayabilirsiniz. Örneğin, haftada iki kez hayvanları beslemesini veya bitkileri sulamasını sağlayabilirsiniz.
- Siz süpürme işlemini yaparken toz almasını isteyebilir ya da çamaşırları birlikte asabilirsiniz.
- Çocuğunuz kirli çamaşırlarını çamaşır sepetine kendisi koyabilir
- Ayrıca çocuğunuzun, sofrayı kurma veya toplama, bulaşık yıkama ve kurutma gibi günlük işlerde yardım etmesine izin verebilirsiniz.
- Çocuğunuzdan oynamadan önce oyuncaklarını temizlemesini isteyebilirsiniz.
8-12 Yaş Arası Çocukların Olması Gereken Temizlik Alışkanlıkları
- Oda, kıyafet ve yatak toplama gibi görevlerin bu yaş aralığında öğrenilmiş olması ve alışkanlık haline getirilmiş olması önemlidir.
- Köpeği gezdirebilir, çöpü çıkarabilir ya da evcil hayvanın temizliğine yardım edebilir.
- Haftada birkaç kez çocuğunuzun bulaşıklara yardım etmesine veya bulaşık makinesini doldurup boşaltmasına izin verebilirsiniz.
- Çay yapmak, yumurta pişirmek veya kendi başına bir şeyler pişirmek eğlenceli ve eğiticidir. Ancak çocuğunuz ocak başındayken daima yanında olmanız yaralanması için oldukça önemlidir.
- Çocuğunuz kendi odasını temizleyebilir ve gerekirse süpürebilir.
Çocuklara Temizlik Alışkanlığı Kazandırmanın Püf Noktaları
Çocuğunuzun kendi odasını temizlemesini istiyorsanız genel ve basit bir bakış açısı sağlayarak onun işini kolaylaştırmanız önemlidir. Oda düzenli görünüyorsa çocuğunuz her şeyin kendine ait bir yeri olduğunu çok geçmeden anlayacaktır. Her şeyi düzenli bir şekilde toplarsanız çocuğunuz da düzenin bunun bir parçası olduğunu ve faydalı olduğunu öğrenebilir. Ancak bu uygulama işe yaramadığında şu püf noktaları değerlendirebilirsiniz:
Birlikte Toplayın
Sadece söyleyerek çocukların her şeyi bir anda öğrenmesi beklenmez. Ancak onun için her şeyi temizlemeye devam ederseniz de öğrenmesi pek mümkün olmayabilir. Bu nedenle odayı ya da yatağı birlikte toplamak iyi bir çözümdür.
Küçük Yaştan İtibaren Başlayın
Çocuğunuza dağınıklığı toplamanın işin bir parçası olduğunu ne kadar erken öğretirseniz, bu konuda o kadar az mücadele etmeniz gerekir. Örneğin, yürüyebilen bir çocuk, blokları saklama kutusuna geri koymanıza yardımcı olabilir.
Net Olun
'Şimdi her şeyi yerine kaldırabilirsin" gibi bir görev beklediğiniz etkiyi yaratmayabilir. Çünkü bu çok büyük bir görevdir. Çocuğunuz için amacın tam olarak ne olduğu net değil. “Nereden başlamalı?”, “Ne nereye gitmeli?” gibi bu süreci adımlara bölün ve somutlaştırın. 'Bütün kitapları dolaba geri koyabilir misin? veya "Çoraplarını ve iç çamaşırlarını çamaşır sepetine yerleştirebilirsin." daha açık ve net bir istek olabilir.
İltifat Edin veya Övün
Çocuğunuzu temizlik yaparken ya da odasını toplarken övebilirsiniz. 'Harika bir iş çıkarıyorsun!' veya 'Çok güzel yaptın!' bu gibi övgüler, çocuğunuza güven ve olumlu bir his verir. Bunu temizlikle birleştirdiğinde ise sıkıcı bir savaş yerine eğlenceli bir alışkanlık haline gelir.
Pek çok alışkanlık gibi temizlik ve düzen de küçük yaşta verilmesi gereken eğitimlerden biridir. Ancak eğitim esnasında tavrınız ve tutumunuz oldukça önemlidir. Emir cümleleri ve katı kurallar caydırıcı olabilir. Bunun yerine çocuğunuza sevecen bir şekilde yapması gerekenleri anlatmanız, eğlenceli yollarla sevdirmeniz büyük bir yol kat etmenizi sağlar. Siz de küçük yaşta oda temizliği eğitimi vererek çocuğunuzun tüm hayatı boyunca düzenli olmasını ve hayatını kolaylaştıracak bir disiplin kazanmasını sağlayabilirsiniz.